Wanbetalers kunnen hoofdbrekers veroorzaken. U kent het misschien wel, een partij komt de met u gemaakte afspraken niet na. Ondanks betalingsherinneringen en/of sommaties ontvangt u geen betaling. U bent bang dat u naar uw centen kunt fluiten. De wet biedt daartoe een oplossing. Beslag is een juridisch middel om betaling van uw vordering zeker te stellen of uw vordering te incasseren. In dit artikel leg ik u uit wat beslag is, hoe beslag leggen werkt en bespreek ik een aantal risico’s van het leggen van beslag.
Soorten beslag
Er zijn twee soorten beslag: executoriaal (uitvoerend) en conservatoir (bewarend).
Executoriaal beslag
Wanneer u een vordering wil incasseren, dan moet u een zogenaamde ‘executoriale titel’ halen. Dat kunt u doen door een juridische procedure tegen de schuldenaar bij de rechtbank te starten. In die procedure vordert u veroordeling van de schuldenaar tot betalen van een bepaald bedrag. Als de rechter u gelijk geeft en de vordering toewijst, heeft u een executoriale titel. U kunt zich op het vermogen van de schuldenaar verhalen door executoriaal beslag te leggen. Heeft u eenmaal een executoriale titel, dan kunt u de deurwaarder inschakelen, die het beslag legt op goederen of het vermogen van de schuldenaar.
Het nadeel is, dat dit nogal lang duurt. Voor u het weet, bent u al met al een half jaar tot één jaar verder. Tot het moment dat u een executoriale titel verkrijgt, is uw positie zwak. De schuldenaar kan gedurende de procedure bij de rechtbank bijvoorbeeld zijn vermogen verkopen, failliet gaan of een nieuwe hypotheek vestigen.
Conservatoir beslag
Om uw positie in de periode tot het verkrijgen van een executoriale titel te versterken, kunt u conservatoir beslag leggen. Daarmee kunt u voorafgaand aan een juridische procedure zekerheid krijgen over de betaling van uw vordering. De schuldenaar kan de goederen niet verkopen en kan de gelden niet gebruiken als er een conservatoir beslag op ligt. Vaak wordt een dergelijk beslag ook gebruikt als drukmiddel om de schuldenaar te dwingen om tot betaling over te gaan of om een regeling te treffen.
Hoe leg je conservatoir beslag?
Voor het leggen van conservatoir beslag is toestemming van de voorzieningenrechter nodig. Hiervoor moet een advocaat een verzoekschrift indienen bij de voorzieningenrechter van de rechtbank. De wet en de beslagsyllabus stellen meerdere eisen aan een dergelijk verzoekschrift. Het verzoek moet in ieder geval juist en volledig zijn en voorzien zijn van de juiste bijlagen, zoals de overeenkomst en de facturen.
Ook moet de advocaat aangeven waar het beslag op gelegd wordt: dit kan bijvoorbeeld op een huis, auto, bankrekening, of bij een derde (bijvoorbeeld de werkgever) zijn. De voorzieningenrechter toetst of hetgeen waarop u beslag wil leggen het minst bezwarende object is om het beslag op te leggen. Het is daarom ook van belang om toe te lichten waarom u voor een bepaalde zaak kiest.
De voorzieningenrechter neemt vervolgens binnen 1 of 2 dagen een beslissing. Hij kan toestemming verlenen of weigeren. Wanneer hij de toestemming verleent, dan stuurt de advocaat deze naar de deurwaarder. De deurwaarder legt vervolgens beslag door de beslissing aan de schuldenaar te betekenen. Afhankelijk van het soort beslag moet de deurwaarder soms meer doen, zoals het overbetekenen of het inschrijven van het beslag in een register.
U bent dan nog niet klaar. De rechter verleent het verlof onder de voorwaarde dat u binnen een door hem bepaalde termijn (meestal 14 dagen) een bodemprocedure start tegen de schuldenaar. Uw advocaat moet dus binnen 14 dagen een dagvaarding aan de schuldenaar betekenen en bij de rechtbank indienen. Daarin vordert hij de betaling van de schuldenaar.
Kan de schuldenaar nog iets doen bij conservatoir beslag?
De schuldenaar hoort voor het eerst van het conservatoir beslag op het moment dat de deurwaarder het beslag bij hem betekent. De schuldenaar heeft een beperkt aantal mogelijkheden om het beslag op te heffen. Dat kan bijvoorbeeld in situaties waarin de vordering ondeugdelijk is of wanneer de schuldenaar andere zekerheid stelt. Bijvoorbeeld een bankgarantie.
Niet altijd rozengeur en maneschijn
Het leggen van conservatoir beslag kent ook risico’s. Soms komt achteraf vast te staan dat het beslag ten onrechte is gelegd. U hebt dan onrechtmatig gehandeld tegenover de schuldenaar en u bent dan aansprakelijk voor de door hem geleden schade.
Het leggen van conservatoir beslag is daarnaast niet goedkoop. De rechtbank rekent griffierechten voor het indienen van een verzoekschrift. Ook de advocaat zal enige tijd nodig hebben om een dergelijk verzoekschrift op te stellen. Ook zijn er kosten verschuldigd aan de deurwaarder. Vervolgens moet de advocaat een dagvaarding opstellen. Het leggen van conservatoir beslag kan daarom al snel veel kosten. In sommige gevallen is dit echter de enige mogelijkheid om uw geld te ontvangen.
Slot
Wilt u beslag leggen of heeft u vragen? Neemt u gerust contact met mij op. Ik kan u helpen bij de beslissing om beslag te leggen en indien gewenst en mogelijk voor u beslag (doen) leggen.
Geschreven door: Ewa Koryzna (uit dienst)