Stel, je net gekochte vijverkarpers drijven na een dag boven aan het wateroppervlak. Of anders: je flatscreen tv begeeft het een dag nadat de garantie is verlopen. Dit is niet wat je mocht verwachten van je aankoop. Terug in de winkel hoop je op vervanging, herstel of tegemoetkoming. Maar… hopen is niet nodig, want deze hoop is een recht. Het Burgerlijk Wetboek geeft bij een consumentenkoop de verkoper veel verplichtingen en de koper veel rechten. Deze regels zijn van dwingend recht. Koper en verkoper kunnen niet hiervan afwijken.
Consumentenkoop
Een consumentenkoop is een koop van een roerende zaak waarbij de verkoper handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf, en een koper (natuurlijke persoon) niet handelt in de uitoefening van een beroep of bedrijf. Correcte nakoming De belangrijkste regel bij een consumentenkoop is dat het gekochte aan de overeenkomst moet beantwoorden. Het moet die eigenschappen bezitten die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn of bijzonder gebruik wanneer die eigenschappen zijn toegezegd.
Gebreken
Wanneer het gekochte niet voldoet aan wat je mocht verwachten, dan kan de koper eisen: 1) aflevering van het ontbrekende, 2) herstel, of 3) vervanging. Herstel is alleen verplicht wanneer de verkoper hieraan redelijkerwijs kan voldoen. Vervanging is niet verplicht wanneer de afwijking te gering of de koper niet zorgvuldig voor de zaak heeft gezorgd. De verkoper moet binnen een redelijke termijn zijn verplichtingen nakomen.
Ontbinding
Soms zijn herstel en vervanging niet mogelijk of kunnen niet gevergd worden. In dat geval kan de koper de koop ontbinden of de prijs evenredig met de mate van afwijking verminderen, tenzij de afwijking te gering is om dit te rechtvaardigen.
Schade
Als de koper door het gebrekkige product schade lijdt, is de verkoper verplicht de schade te vergoeden. Bij productaansprakelijkheid moet de koper zich tot de producent richten, tenzij 1) de verkoper het gebrek kende of behoorde te kennen, 2) de verkoper had vermeld dat er geen gebrek was, of 3) wanneer de koper de schade vanwege franchise niet op de producent kan verhalen. Verlopen garantie Correcte nakoming houdt ook in dat na verloop van de garantietermijn de consument niet direct met lege handen staat. De eigen bijdrage van de consument voor herstel of vervanging is afhankelijk van de verwachte levensduur van het gekochte. Stel dat een computer een verwachte levensduur van zes jaar heeft en één jaar garantie. Wanneer de computer het na een jaar en één dag begeeft, is de verkoper nog steeds verplicht de koper evenredig tegemoet te komen in de kosten van herstel of vervanging. Bewijs Natuurlijk moet worden bewezen dat product gebrekkig is. Als het gebrek zich binnen zes maanden voordoet, hoeft de koper dit niet te bewijzen, tenzij de aard van de afwijking zich daartegen verzet. Dus staat vast dat u de vissen in betreffende winkel heeft gekocht en het gebrek in de vis zat, dan kunt u de dode vissen voor levende vissen omruilen, zelfs zonder bon.