Vindplaats: HOF DEN HAAG 17 januari 2024, nr. 200.334.656/01; ECLI:NL:GHDHA:2024:100
Ouderlijk Gezag
Ouders hebben op grond van de wet het ouderlijk gezag over hun minderjarige kinderen. Kinderen zijn tot het bereiken van de 18-jarige leeftijd minderjarig. Tijdens het huwelijk oefenen ouders het gezag samen uit. Na echtscheiding blijven de ouders het gezag samen uitoefenen. Als het ouders na de scheiding niet lukt om gezamenlijk belangrijke beslissingen te nemen die het ouderlijke gezag betreffen, kan het verschil van inzicht aan de rechter worden voorgelegd. Via een procedure wordt aan de rechter toestemming voor de beslissing of de handeling verzocht. De rechterlijke beslissing treedt in de plaats van de andere niet meewerkende ouder. Kwesties over gezag zijn uiteenlopend van aard en sterk casuïstisch. Zo verschijnen er regelmatig uitspraken over verhuizen waarbij een ouder geen toestemming aan de andere ouder geeft om met jonge kinderen te verhuizen. Ook schoolkeuze kwesties doen zich voor. De vraag die in deze zaak tot een procedure leidde, waarbij de vrouw hoger beroep instelde, stond de HPV-vaccinatie ter discussie tussen de ouders.
HPV-vaccinatie
De HPV-vaccinatie is sinds 2022 onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma. Hiervoor ontving de minderjarige dochter een uitnodiging. Het HPV-vaccin biedt bescherming tegen het humaan papillomavirus. Dit virus kan verschillende soorten kanker veroorzaken, waaronder baarmoederhalskanker en keelkanker.
Moeder stelt zich op het standpunt dat de rechter geen vervangende toestemming mag geven voor de tweede HPV-vaccinnatie omdat het een relatief jonge vaccinatie is. Daarnaast stelt moeder dat haar kind (nog) niet seksueel actief is, zij kan over enkele jaren zelf besluiten om zich als nog te laten vaccineren. Vader vindt het belangrijk dat zijn kind wordt gevaccineerd en goed wordt beschermd. Dit is juist van belang voor kinderen jonger dan 12 jaar. Het vaccin werkt het beste als een kind nog niet besmet is geraakt met het virus.
Rechtbank
De rechtbank verleende vader toestemming die de toestemming van moeder vervangt om de tweede vaccinatie te laten zetten, een en ander conform het Rijksvaccinatieprogramma. Moeder is het hiermee niet eens en stelt hoger beroep in tegen de beslissing van de rechtbank.
Hof
Het hof overweegt dat het laten vaccineren van minderjarige kinderen het meest in hun belang is. In de overweging wordt meegewogen dat de HPV-vaccinatie onderdeel is van het Rijksvaccinatieprogramma en kinderen worden beschermd. In deze afweging wordt meegenomen dat het Rijksvaccinatieprogramma is gebaseerd op degelijk wetenschappelijk advies dat aansluit bij de heersende leer in de geneeskunde en maatschappelijk breed worden gedragen. De uitspraak van het hof is in lijn met eerdere vergelijkbare uitspraken.
Tip
Ouders zijn verplicht om bij scheiding een ouderschapsplan op te stellen. Hierin wordt onder meer opgenomen dat zij belangrijke beslissingen, waaronder medische, verplicht zijn eerst met elkaar af te stemmen. Lukt dat niet kunnen de ouders overleggen met een derde deskundige. Dat kan een familierecht advocaat en/of gecertificeerd bemiddelaar zijn. Om een procedure te voorkomen raad ik aan eerst met een deskundige aan tafel te overleggen om tot een oplossing te komen. Blijft een conflict of verschil van inzicht tussen u als ouders bestaan als het aankomt op vaccinaties, dan blijkt uit rechtspraak dat degene die zich keert tegen de vaccinatie mogelijk aan het kortste einde trekt.
Wilma de Jongh
advocaat en gecertificeerd MfN-mediator
Juli 2024
