Het belang om belanghebbende te zijn

Een belanghebbende kan opkomen tegen besluiten van bestuursorganen. Zo kan een belanghebbende opkomen tegen de verlening van een omgevingsvergunning aan een derde of kan hij opkomen tegen wijziging van het bestemmingsplan.

De Algemene wet bestuursrecht artikel (1:2 Awb) verstaat onder belanghebbende: “degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken”. De jurisprudentie over het begrip belanghebbende is legio. Recentelijk zijn er weer enkele uitspraken gedaan waarin dit begrip verder wordt toegelicht. Deze zijn hieronder opgenomen. De belangrijkste aandachtspunten zijn dat een belanghebbende een rechtstreeks, actueel en voldoende bepaalbaar belang moet hebben.

Persoon met voorkeursrecht van koop is geen belanghebbende

B&W hebben een omgevingsvergunning verleend voor de bouw van een evenementenaccomodatie, het aanleggen van een inrit en het aanleggen in verband met archeologische waarde voor een locatie in Uden. Heer X heeft een voorkeursrecht van koop op die locatie en maakt daartegen bezwaar. Het College van B&W verklaart dit niet-ontvankelijk. X komt hiertegen op bij de rechtbank, die hem gelijk geeft. Volgens de rechtbank is sprake van een afgeleid belang. B&W gaan in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Oordeel Afdeling

De Afdeling overweegt dat de huidige eigenaar van de locatie belanghebbende is. Het feit dat de belangen van X en de eigenaar tegenovergesteld zijn, maakt niet dat X ook belanghebbende is. Als uitgangspunt heeft te gelden dat in beginsel degene die juridisch eigenaar is van het perceel belanghebbend is. Onder omstandigheden kan een ander dat ook zijn. Van die omstandigheden is niet gebleken. X heeft geen actueel belang bij het besluit tot vergunningverlening, reeds omdat het kunnen uitoefenen van het voorkeursrecht afhankelijk is van een toekomstige onzekere gebeurtenis. Bovendien impliceert het voorkeursrecht niet dat het risico van waardevermindering van de door wederpartij aan belanghebbende verkochte en geleverde panden en ondergrond nog bij X berust. Het bezwaar is terecht niet-ontvankelijk verklaard.

(Uitspraak ABRS 27 november 2013, nr 201303897/1/A1)

Aanvrager bouwvergunning is (meestal) belanghebbende

Dhr X vraagt een bouwvergunning (omgevingsvergunning bouw) aan voor een bepaald bouwplan. B&W weigert deze en X maakt bezwaar. B&W stelt dat de bezwaarmaker geen belanghebbende is, omdat het bouwwerk niet kan worden gerealiseerd. De gemeente is eigenaar van de grond en is niet bereid om mee te werken aan het bouwplan in de zin van overdracht van grond of de vestiging van enig zakelijk recht.

Oordeel Afdeling

Het feit dat de gemeente eigenaar is, betekent echter nog niet dat op voorhand is uitgesloten dat op enig moment van de omgevingsvergunning gebruik kan worden gemaakt. Relevant hierbij is de mogelijke inschatting van een nog lopende civiele procedure tussen partijen.

Dus: de aanvrager van een bouwvergunning is belanghebbende, tenzij aannemelijk is dat het bouwplan nimmer kan worden verwezenlijkt.

(ABRS 17 juli 2013, JB 2013/171 )

Pachter is niet altijd belanghebbende

Pachter pacht een perceel landbouwgrond. Op het naburige perceel staat een loods die in strijd met de bestemming in gebruik is. Pachter vraagt het college van B&W om handhaving. B&W wijst dit verzoek af, pachter maakt bezwaar.

Oordeel Afdeling

De pachter heeft weliswaar een persoonlijk belang, omdat hij pachter is van het naastgelegen perceel. Maar dit belang is niet actueel. Ter zitting heeft de pachter aangegeven dat hij nu geen hinder ondervindt van het strijdig gebruik en dat hij ook geen schade ondervindt in zijn bedrijfsvoering.

Nb: uitspraak is vreemd, omdat er een beginselplicht tot handhaving is. Het maakt niet uit wie om handhaving vraagt, bestuursorgaan is in beginsel verplicht aan overtreding een einde te maken.

(ABRS 5 juni 2013, 201210335/1/A1)

Mr ir Jacoline Kroon | A&S Advocaten in Wageningen, T.: 0317 425 300, E.: jkroon@aens.nl

belanghebbende voorkeursrecht omgevingsvergunning bouwrecht bestemmingsplan

Gerelateerde artikelen